ព័ត៌មានទាន់ហេតុការណ៍
បទវិភាគអន្តរជាតិ៖ តើក្រុមតាលីបង់ជានរណា? ហើយហេតុអ្វីបានជាក្រុមនេះអាចផ្តួលរបបដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក Ashraf Ghani បាន ?
(កាប៊ុល)៖ ដើម្បីជ្រាបពីរឿងនេះ លោក អ្នកនាង ប្រិយមិត្តមកតាមដានស្តាប់ជាមួយខ្ញុំបាទដូចតទៅ៖ តាលីបង់គឺជាក្រុមឧទ្ទាមអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម ដែលបច្ចុប្បន្នមានមូលដ្ឋានធំ នៅក្នុងតំបន់ភ្នំជាប់សងខាងព្រំដែនប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន និងប៉ាគីស្ថាន ហើយធ្វើសកម្មភាពវាយប្រហារបែបភេរវកម្ម បង្កបញ្ហាអសន្តិសុខ ទាំងនៅក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន និងក្នុងប្រទេសប៉ាគីស្ថាន។ ក្រុមឧទ្ទាមតាលីបង់តែងតែត្រូវបានគេឮឈ្មោះ នៅក្នុងការវាយប្រហារភេរវកម្ម បង្កអសន្តិសុខ នៅក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ តាលីបង់ក៏ជាបញ្ហាចោទចំពោះសន្តិសុខ និងស្ថិរភាព នៅក្នុងប្រទេសប៉ាគីស្ថានផងដែរ ដូចដែលបញ្ជាក់ឱ្យឃើញតាមរយៈហេតុការណ៍ថ្មីៗ គឺការវាយប្រហារទៅលើសាលារៀន នៅខាងជើងប្រទេសប៉ាគីស្ថាន កាលពីពេលកន្លងទៅ ដែលបណ្តាលសម្លាប់មនុស្សជាង ១០០នាក់ ក្នុងនោះ ជាង ៨០នាក់ជាកុមារ។
តើក្រុមឧទ្ទាមតាលីបង់នេះជានរណា ហើយមានដើមកំណើតមកពីណា?
ដើម្បីជ្រាបពីរឿងនេះ សូមមកតាមដានពីប្រវត្តិដូចតទៅ៖ តាលីបង់គឺជាក្រុមឧទ្ទាមអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម ដែលបច្ចុប្បន្នមានមូលដ្ឋានធំ នៅក្នុងតំបន់ភ្នំជាប់សងខាងព្រំដែនប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថានៀ និងប៉ាគីស្ថាន មានដើមកំណើតដំបូងចេញពីក្រុមមូចាហ៊ីឌីន (Mujahideen) ដែលជាក្រុមឧទ្ទាមគាំទ្រដោយសហរដ្ឋអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្ត ជាពិសេស ប៉ាគីស្ថាន និងអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត ក្នុងការប្រយុទ្ធតទល់នឹងកងកម្លាំងរបស់សូវៀត ដែលមានវត្តមានក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន នៅក្នុងចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៧៩ ដល់ឆ្នាំ១៩៨៩ ពោលគឺក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមត្រជាក់។ នៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ៩០ នៅក្រោយពេលដែលសូវៀតដកកងទ័ពចេញពីអាហ្វហ្កានីស្ថាន ក្រុមឧទ្ទាមមូចាហ៊ីឌីនក៏ត្រូវបែកខ្ញែកជាក្រុមផ្សេងៗគ្នា ហើយក្រុមតាលីបង់ក៏លេចមុខឡើង ចេញពីក្រុមមូចាហ៊ីឌីន ដែលទទួលបានការហ្វឹកហ្វឺនពីសំណាក់ប៉ាគីស្ថាន ហើយមានមូលដ្ឋានធំ នៅតំបន់ប៉ែកខាងជើងប្រទេសប៉ាគីស្ថាន។ នៅពេលនោះ បើទោះបីជាសូវៀតដកកងទ័ពចេញពីអាហ្វហ្កានីស្ថានទៅហើយក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែប៉ាគីស្ថាននៅតែបន្តជួយក្រុមតាលីបង់ដោយសម្ងាត់ ដោយផ្តល់គ្រឿងសព្វាវុធ និងការហ្វឹកហ្វឺន តាមរយៈទីភ្នាក់ងារចារកិច្ចប៉ាគីស្ថាន (ISI)។ គោលដៅរបស់ប៉ាគីស្ថាន គឺចង់យកពួកតាលីបង់ធ្វើជាកូនជឹង ដើម្បីគ្រប់គ្រងអាហ្វហ្កានីស្ថានបន្តពីសហភាពសូវៀត។ នៅឆ្នាំ១៩៩៤ ដោយទទួលបានការហ្វឹកហ្វឺនពីសំណាក់ទីភ្នាក់ងារចារកិច្ចប៉ាគីស្ថាន និងជំនួយផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុពីសំណាក់អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត ព្រមទាំងឆ្លៀតក្នុងឱកាសដែលអាហ្វហ្កានីស្ថានកំពុងស្ថិតក្នុងភាពអនាធិបតេយ្យ ដោយរដ្ឋាភិបាលក្រុងកាប៊ុលក៏មិនអាចគ្រប់គ្រងប្រទេសបានពេញដៃពេញជើង ចំណែកឯអតីតក្រុមឧទ្ទាមមូចាហ៊ីឌីនក៏កំពុងតែប្រកាប់ប្រចាក់គ្នាឯង។ ពេលនោះក្រុមតាលីបង់ក៏បានក្លាយទៅជាកម្លាំងឧទ្ទាមដ៏ធំមួយ ដែលបានច្បាំងពង្រីកទឹកដីកាន់តែធំ ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ រហូតឈានទៅវាយដណ្តើមកាន់កាប់រដ្ឋធានីកាប៊ុលនៅឆ្នាំ១៩៩៦។ ក៏ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលតាលីបង់មិនត្រូវសហគមន៍អន្តរជាតិទទួលស្គាល់នោះទេ ហើយប៉ាគីស្ថាន គឺជាប្រទេសមួយ ក្នុងចំណោមប្រទេសតែ៣គត់ ដែលទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលតាលីបង់ថាជារដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់នៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ ប្រទេសពីរទៀត ដែលទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលតាលីបង់ គឺអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត និងអារ៉ាប់រួម។ ក៏ប៉ុន្តែ បើទោះបីជាមានការទទួលស្គាល់ដោយប្រទេសតែ៣ក៏ដោយ ពួកតាលីបង់នៅតែអាចបន្តកាន់អំណាចបានជាង១០ឆ្នាំ ដោយបានអនុវត្តច្បាប់អ៊ីស្លាមយ៉ាងតឹងរ៉ឹងបំផុត។ ទង្វើរបស់រដ្ឋាភិបាលតាលីបង់ ដែលនាំឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិថ្កោលទោសខ្លាំងក្លាបំផុតនោះ គឺការវាយកម្ទេចពុទ្ធរូបដ៏ធំៗចំនួនពីរ ដែលជាដពុទ្ធរូបមានកម្ពស់ពី៣៨ម៉ែត្រទៅ៥៣ម៉ែត្រ មានចំណាស់រាប់ពាន់ឆ្នាំកា លពីដើមឆ្នាំ២០០១ ។ ចំណុចដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់មួយទៀត គឺទំនាក់ទំនងដ៏ជិតស្និទ្ធ រវាងពួកតាលីបង់ និងអូសាម៉ាប៊ិនឡាដិន មេដឹកនាំក្រុមភេរវជនអន្តរជាតិអាល់កៃដា។ នៅក្នុងអំឡុងពេលដែលពួកតាលីបង់កាន់អំណាច ទឹកដីអាហ្វហ្កានីស្ថានត្រូវបានពួកអាល់កៃដា យកមកធ្វើជាទីជម្រក កន្លែងហ្វឹកហាត់ និងរៀបចំផែនការវាយប្រហារនៅបរទេស។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជា នៅក្រោយពីមានការវាយប្រហារភេរវកម្មនៅថ្ងៃទី១១ កញ្ញា ឆ្នាំ២០០១ សហរដ្ឋអាមេរិក និងអង្គការអូតង់ក៏បានលើកទ័ពចូលឈ្លានពានអាហ្វហ្កានីស្ថាន ហើយផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលតាលីបង់។ ក្រោយពីត្រូវបណ្តេញចេញពីអំណាច ពួកតាលីបង់ក៏បានរត់ទៅសម្ងំលាក់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់ភ្នំ ហើយរៀបចំពង្រឹងកម្លាំងឡើងវិញ ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងកងទ័ពជាតិ ក៏ដូចជាកម្លាំងអន្តរជាតិ ដែលឈរជើងនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ជាង១០ឆ្នាំ ក្រោយពីកងទ័ពអាមេរិកចូលឈ្លានពាន និងកាន់កាប់អាហ្វហ្កានីស្ថាន ក្រុមឧទ្ទាមតាលីបង់ នៅតែអាចធ្វើព្យុះ ធ្វើភ្លៀង បង្កបញ្ហាអសន្តិសុខ នៅស្ទើរតែពាសពេញទឹកដីអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ សូម្បីតែប៉ាគីស្ថាន ដែលធ្លាប់ជាអ្នកជួយហ្វឹកហ្វឺន និងជ្រោមជ្រែងកាលពីមុននោះ ក៏ត្រូវពួកតាលីបង់ធ្វើការវាយប្រហារជាញឹកញាប់ដែរ ហើយជាទូទៅ រាល់សកម្មភាពវាយប្រហារនៅក្នុងទឹកដីប៉ាគីស្ថាន តែងតែត្រូវបានក្រុមតាលីបង់អះអាងថា ជាការសងសឹកទៅនឹងរដ្ឋាភិបាលក្រុងអ៊ីស្លាម៉ាបាត ដែលសហការជាមួយអាមេរិក ក្នុងការវាយប្រហារទៅលើទីតាំងរបស់ពួកគេ។ បច្ចុប្បន្ននេះ នៅពេលដែលអាមេរិកដកកងទ័ពចេញពីប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដូចជាការផ្តល់ឳកាសឱ្យក្រុមតាលីបង់មានកម្លាំងក្នុងការវាយដណ្តើមយកទឹកដីអាហ្វហ្កាហ្វនីស្ថានទាំងមូល។
កាតតស៊ូរដ៏ស្វិតស្វាយរបស់ក្រុមតាលី ប្រឆាំងរដ្ឋាភបាលអាហ្វកាហ្វនីស្ថាន ដែលដឹកនាំដោយលោក Ashraf Ghani ជាប្រធានាធិបតី ដោយមានការគាំទ្រដោយសហរដ្ឋអាមេរិក អស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយ ដោយគិតចាប់ពីខ្លួនត្រូវបានដកអំណាចក្នុងឆ្នាំ២០០១មកនោះ ឥឡូវនេះត្រូវទទួលជ័យជម្នះទាំងស្រុងហើយ ក្រោយពីប្រធានាធិបតីអាហ្វហ្កានីស្ថាន លោក Ashraf Ghani រត់គេខ្លួនចាកចេញពីប្រទេសហើយ ទៅជ្រកពួនប្រទេសតាហ្ស៊ីគីស្ថាន ។
តើហេតុអ្វីបានជាពួកតាលីបង់អាចផ្តួលរំលំរបបដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក Ashraf Ghaniបាន?
តាមទីភ្នាក់ងារស៊ើបការសម្ងាត់បានឱ្យដឹងថា ទំហំទឹកប្រាក់របស់ក្រុមតាលីបង់ ដែលអាចធ្វើចលនាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កាហ្វនីស្ថាន គឺស្ថិតក្នុងអាថិ៍កំបាំងមួយ។ របាយការណ៍មួយស្តីពីឯករាជ្យភាពនៃហិរញ្ញវត្ថុដែលគេរកឃើញ បានបង្ហាញថា ក្រុមតាលីបង់មានទឹកប្រាក់ច្រើនជាងប្រមាណពី៣០០លានដុល្លារ ទៅ១,៦ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងមួយឆ្នាំ។ ដោយឡែក របាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ នាខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ ដែលផ្អែកលើទីភ្នាក់ងារស៊ើបការសម្ងាត់របស់ប្រទេសជាសមាជិក បានបង្ហាញថា ថវិកាភាគច្រើនរបស់ក្រុមតាលីបង់បានមកពីសកម្មភាពឧក្រិដ្ឋនានា ដូចជាផលិតផលអាភៀន ការជួញដូរគ្រឿងញៀន ការគំរាមទារប្រាក់ និងការចាប់ជម្រិតមនុស្សយកប្រាក់ជាដើម។ ទីភ្នាក់ងារដដែលបានឱ្យដឹងទៀតថា ក្រុមតាលីបង់អាចរកចំណូលបានដល់ ៤៦០ លានដុល្លារ តាមរយៈការជួញដូរគ្រឿងញៀនតែមួយមុខ។ ក្រៅពីនោះ មេដឹកនាំក្រុមតាលីបង់ក៏អាចរកចំណូលបន្ថែម តាមរយៈការទាញយកផលពីធនធានធម្មជាតិនៅក្នុងតំបន់ ដែលខ្លួនបានក្តោបក្តាប់ដោយក្នុងនោះក្រុមនេះរកបានប្រាក់ប្រមាណ៤៦៤លានដុល្លារ កាលពីឆ្នាំ ២០២០ តាមរយៈការរុករករ៉ែ។ មេដឹកនាំក្រុមតាលីបង់ក៏ទទួលបានប្រាក់ពីការបរិច្ចាគនានា ដែលអង្គការសហប្រជាជាតិបានចាត់ទុកថាជា «បណ្តាញនៃមូលនិធិសប្បុរសធម៌របស់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល» និងពីក្រុមគាំទ្របេសកកម្មរបស់ក្រុមតាលីបង់ដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិហូរហៀរ។
ដោយឡែក មន្រ្តីអាមេរិក ក៏បាននិយាយក្នុងរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកនេះថា ក្រុមតាលីបង់ក៏បានទទួលជំនួយជាថវិកា អាវុធ និងការបណ្តុះបណ្តាលនានាពីប្រទេសរូស្ស៊ីផងដែរ។ ដោយហេតុនេះហើយ ទើបក្រុមនេះមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការបន្តចលនាតស៊ូរដណ្តើមយកទឹកដីអាហ្វហ្កាហ្វនីស្ថានទាំងមូលបាន។ ហេតុផលមួយទៀត ក្រោយពីសហរដ្ឋអាមេរិកប្រកាសដកកងទ័ពរបស់ខ្លួនចេញពីប្រទេសអាហ្វហ្កាហ្វនីស្ថាន យើងមើលឃើញថា កម្លាំងចលនាក្រុមតាលីបង់កាន់តែខ្លាំងទៅៗ រហូតបានដណ្តើមកាន់កាប់ទីក្រុងនិងខេត្ត សឹងទាំងអស់របស់អាហ្វហ្កានីស្ថាន តែក្នុងរយៈពេលមិនដល់១០ថ្ងៃចុងក្រោយប៉ុណ្ណោះ ។ ឥឡូវនេះក្រុមនេះបានចូលទៅគ្រប់គ្រងវិមានប្រធានាធិបតីអាហ្វហ្កាហ្វនីស្ថានហើយកាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១នេះ។
គួររំឭកផងដែរថា ៖កងទ័ពអាមេរិកបានឈរជើងនៅទឹកដីអាហ្វហ្កាហ្វនីស្ថាន អស់រយៈពេល ២០ឆ្នាំមកនេះ អាមេរិកបានចំណាយ ថវិកា ជាង ២ទ្រីលានដុល្លារ សម្រាប់ធ្វើសង្រ្គាមនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដែលនៅក្នុងនោះមានដូចជា ការបណ្តុះបណ្តាលប៉ូលិស ទាហានអាហ្វហ្កានីស្ថានជាង៣សែននាក់ បំពាក់អាវុធឱ្យកងទ័ពអាហ្វហ្កានីស្ថាន និងជួយគ្រប់បែបយ៉ាងដល់កងទ័ពអាកាសអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ បែជាចុងក្រោយ អាមេរិកដកទ័ពយ៉ាងតកក្រហល់ ធ្វើឱ្យមានការដួលរលំទីក្រុងកាប៊ូលទាំងមូល ហើយការដួលរលំនេះ បានបង្ហាញពីការបរាជ័យនៃរបបសហរដ្ឋអាមេរិក។ នេះបើតាមការវិភាគរបស់ Associate Fresh ។
សរុមសេចក្តីមក ពួកក្រុមតាលីបង់ចេញមកពីកំណើតដើម មូចាហ៊ីឌិន ដែលជាក្រុមឧទ្ទាមគាំទ្រដោយសហរដ្ឋអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្ត ជាពិសេស ប៉ាគីស្ថាន និងអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត។ ក្រុមនេះមានប្រភពហិរញ្ញប្បទានពី៖
- ផលិផលអាភៀន គ្រឿងញៀន
- គំរាមជម្រិតទាប្រាក់
- ផលិផលធម្មជាតិរ៉ែ ក្នុងតំបន់ខ្លួនកាន់កាប់
- ក្រុមអ្នកមានទ្រព្យច្រើនហូរហៀរ
- រ៉ៃអង្កៀសពីសមាជិកគាំទ្រ
- អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល
- ពីបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនលួចផ្តល់ឱ្យ មានដូចជា៖ ប៉ាគិស្ថាន អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត និង អារ៉ាប់រួម។ ទន្ទឹមនឹងនេះ សហរដ្ឋអាមេរិក និងរុស្ស៊ី ក៏មានចំណែកជាប្រយោលខ្លះដែរ។
សូមបញ្ជាក់ថា៖ ក្រោយពីបានដណ្តើមកាន់កាប់ទឹកដីអាហ្វហ្កាហ្វនីស្ថានទាំងស្រុង តំណាងក្រុមតាលីបង់បានចេញមុខធ្វើសន្និសីទកាសែតជាលើកដំបូង ដោយបានប្រាប់ពីរបៀបដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលនិងធ្វើកំណែទម្រង់៨ចំណុចដូចខាងក្រោម៖
១- ការបង្កើតរដ្ឋាភិបាល៖ អ្នកនយោបាយមានភាពសកម្មក្នុងការពិគ្រោះយោបល់ ផ្តល់ឱកាសឱ្យស្រ្តីជាសមាជិក សភា រដ្ឋាភិបាល បង្កើតរដ្ឋាភិបាលនិងប្រព័ន្ធនយោបាយដែលនឹងបំពេញតាមសេចក្តីប្រាថ្នារបស់ប្រជាជនអាហ្វហ្គានីស្ថាន។
២- ការផ្សះផ្សារជាតិ៖ បានប្រកាសថា ផ្តល់ការលើកលែងទោសដល់អតីតន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ដោយលើកលើកឡើងថា មិនសងសឹកបក្ខពួកអ្នកកាន់កាប់ ឬតំណាង នៃអឌិតរបបនេះនោះទេ ពួកគេទាំងអស់គ្នាគឺជាដៃគូរបស់យើងក្នុងការកសាងមាតុភូមិរបស់យើង ពួកតាលីបានមិនមានបំណងដេញតាមជនជាតិអាហ្វហ្គានីស្ថាន ដែលឥឡូវនេះកំពុងព្យាយាមចាកចេញពីប្រទេសតាមរយៈអាកាសយាន្តដ្ឋានក្រុងកាប៊ុលនោះទេ បើសិនពួកគេត្រឡប់ចូលមកផ្ទះវិញចូលមកវិញមក។
៣- សន្តិភាពប្រជាជនៈ ក្រុមតាលីបាន បានបញ្ជាក់ថា អាជ្ញាធរថ្មីនៅក្រុងកាប៊ុលកំពុងខិតខំបង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកជិតខាងហើយ យើងធានាពិភពលោក ពិសេសសហរដ្ឋអាមេរិកថា ទឹកដីអាហ្គានីស្ថាននឹងមិនត្រូវបានប្រឆាំងប្រទេសផ្សេងទៀតឡើយ។
៤- ស្តីពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនៈ អាហ្គានីស្ថាន នឹងមិនក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌល ផលិតគ្រឿងញៀនប្រភេទណាមួយឡើយ យើងនឹងព្យាយាមលប់បំបាត់អំពើអាក្រក់នេះ ហើយប្រែក្លាយមាតុភូមិរបស់យើង ទៅជាប្រទេសគ្មានគ្រឿងញៀនតែម្តង។
៥- ការពារជនបរទេសៈ សុវត្ថិភាពអ្នកកាសែតនៅក្រុងកាប៊ុល ជាអត្ថិភាពមួយក្នុងចំណោមអត្ថិភាពរបស់ក្រុមតាលីបាន យើងចង់ធានាដល់ពិភពលោកថា ប្រជាជននៅក្រុងកាប៊ុល អ្នកការទូតនិងអង្គការមិនរកប្រាក់ចំណេញ មិនស្ថិតនៅក្រោមការគំរាមកំហែងទេ។
៦- ច្បាប់សារីយ៉ាៈ ត្រង់នេះពួកតាលីបានថា នឹងមិនបោះបង់បំណងរបស់ពួកគេ ក្នុងការរស់នៅក្រោមបង្គាប់នៅក្នុងប្រទេសស្របតាមច្បាប់សារីយ៉ាទេ ហើយថាជាសិទ្ធិដោយសន្តិវិធីរបស់យើងក្នុងការណែនាំច្បាប់ឥស្លាមនៅប្រទេសរបស់យើង។
៧- ស្តីពីសិទ្ធិស្រ្តីៈ សិទ្ធិស្រ្តីនឹងរស់នៅក្រោមច្បាប់សារីយ៉ា តែតាលីបាន បានសន្យាថា នឹងឱ្យស្រ្តីសិក្សានិងធ្វើការ ហើយអញ្ជើញពួកគេចូលរួមនៅក្នុងសកម្មភាពរដ្ឋាភិបាលនាពេលអនាគត តែក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ បានសម្រេចចិត្តណែនាំការអប់រំដាក់នៅដោយឡែកក្នុងប្រទេស។
៨- អំពីការងារអ្នកសារព័ត៌មានៈ យើងធានានឹងរក្សាទំនាក់ទំនងជាមួយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលនឹងផ្តល់ឱកាស ឱ្យធ្វើការដោយសេរី ប៉ុន្តែតាលីបាន នឹងមិនអនុញ្ញាតិឱ្យផ្សព្វផ្សាយមិនគោរព សង្គមអាហ្គានីស្ថាន ផលប្រយោជន៍ជាតិ និងការបង្រៀនរបស់សាសនាឥស្លាមនៅដោយសេរីនោះទេ។
ខាងក្រោមនេះជាមេដឹកនាំកំពូលៗរបស់ក្រុមតាលីបង់៖
១- Haibatullah AKhundzada ជាថ្នាក់ដឹកនាំទី១
២- Abdul Ghani Baradar ស្ថាបនិក ប្រធានផ្នែកនយោបាយក្រុមតាលីបង់ អ្នកចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយអាមេរិក ជាថ្នាក់ដឹកនាំទី២
៣- Sirajudin Haqqani អនុប្រធានចលនាតាលីបង់ និងជាមេដឹកនាំ Haqqani ជាថ្នាក់ដឹកនាំទី៣
៤- Mullah Haqoob ជាកូនប្រុសលោក Mullah Omar ជាថ្នាក់ដឹកនាំទី៤
ដោយ គង់ សុខឡេង។
ដោយ គង់ សុខឡេង។
ក្មេង៤នាក់ បាត់ខ្លួន ៤០ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីរួចជីវិតពីការធ្លាក់យន្តហោះ នៅ ព្រៃ Amazon រកឃើញហើយ
ព្រឹកនេះ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី អញ្ជើញបន្តជួបកម្មករ កម្មការិនីជិត ២ម៉ឺននាក់ទៀតនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង
សម្តេចពិជ័យសេនា លើកទឹកចិត្តឱ្យមានការបណ្តុះបណ្តាល កីឡាករ កីឡាការិនីជាជនពិការបន្ថែមទៀត
នំបញ្ចុកសៀមរាប ផលិតឡើងតាមរូបមន្តពីបុរាណរបស់អ្នកឃុំព្រះដាក់ ត្រៀមចុះបញ្ជីម៉ាកសមូហភាព ដើម្បីលើកកម្ពស់ភាពប្រកួតប្រជែងនៅលើទីផ្សារ
«គុនខ្មែរ» ត្រូវបានចុះបញ្ជីទទួលស្គាល់ដោយ UNESCO យ៉ាងច្បាស់ៗ ខណៈ «Muay Thai» គ្រាន់តែជា…
