សៀមរាប÷. អ្នកជំនាញនៃ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានឱ្យដឹងថា បាតុភូតធម្មជាតិនៃប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ដែលគេហៅថា «សមរាត្រី » ន័យសាមញ្ញ គឺ រយៈពេលថ្ងៃនិងយប់ស្មើគ្នា ត្រូវនឹងព្រឹត្តិការណ៍ព្រះអាទិត្យរះ នៅចំកំពូល កណ្ដាលនៃប្រាសាទអង្គរវត្ត ដែលគេអាចមើលឃើញច្បាស់ពីគុកតារាជ នឹងកើតឡើង នៅថ្ងៃទី២១ ខែ មីនា ឆ្នាំ ២០២២ ខាងមុខ។
លោក អ៊ឹម សុខរិទ្ធី បុរាណវិទូ និងជាប្រធាននាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទ ក្នុងឧទ្យានអង្គរ និងបុរាណវិទ្យាបង្ការ នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានឱ្យដឹងថា ឆ្នាំ២០២២នេះ ព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃរះនៅចំកំពូលកណ្ដាលនៃ ប្រាសាទអង្គរវត្ត នៃសមរាត្រីខែមីនានេះ នឹងត្រូវចំថ្ងៃទី២១ ខែមីនា នៅវេលាប្រហែលជាចាប់ពីម៉ោង ៦ និង៣០នាទីព្រឹក ដែលជាព្រឹត្តិការណ៍យ៉ាងពិសេសមួយ ។
លោកបន្តថា ព្រឹត្តិការណ៍ពិសេស ថ្ងៃរះចំកំពូលកណ្ដាល នៃប្រាសាទអង្គរវត្ត សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២២នេះ អាចកើតមាន២ដង ក្នុង១ឆ្នាំ គឺនៅថ្ងៃទី២១ ខែមីនាម្ដ ហើយអាច នៅថ្ងៃទី២២ ខែកញ្ញា នឹងកើតមានម្ដងទៀត ។
លោកបានពន្យល់ថា សមរាត្រីគឺជាពេលវេលា ដែលរវាងពេលថ្ងៃ និងពេលយប់ ឱ្យមានរយៈពេល ស្មើគ្នា ដោយខុសពីខែធម្មតាខ្លះ រយៈពេលយប់វែងជាងពេលថ្ងៃ ឬក៏រយៈពេលថ្ងៃវែងជាងយប់នោះ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ទូទៅរបស់ផែនដី ដែលតែងតែកើតមាននៅក្នុងពិភពលោក ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់ប្រាសាទអង្គរវត្ត ដែលមានព្រឹត្តិការណ៍សមរាត្រីកើតឡើងនេះ មិនមែនជារឿង ចៃដន្យទេ វាគឺជាលក្ខណៈពិសេសរបស់បុព្វបុរស ខ្មែរ ដែលរៀបចំស្ថាបត្យកម្មប្លង់របស់ប្រាសាទទុកមុន ជាស្រេច ដោយបំណងតម្រូវ តាមបាតុភូតធម្មជាតិ ឱ្យប្រាសាទអង្គរវត្ត បង្កើតជាព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃរះចំកំពូលកណ្ដាល នៃប្រាសាទអង្គរវត្ត នេះឡើង ។
អាចនិយាយបាន ថាព្រឹត្តិការណ៍ ពិសេស ថ្ងៃរះចំកណ្ដាលនៃកំពូលប្រាសាទអង្គរវត្ត ប្រហែលជាអច្ឆរិយនេះ កើតមានតែនៅលើ ប្រាសាទអង្គរវត្ត នៃប្រទេសកម្ពុជា តែប៉ុណ្ណោះ ចំណែក ឯសំណង់បុរាណ ជាច្រើន នៅលើប្រទេសដទៃទៀតក្នុងពិភពលោក គឺមិនអាចរៀបចំដូច្នេះបានទេ ។
ការស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញថា ប្រហែលជាមានតែអង្គរវត្តតែមួយគត់ ដែលបានរៀបចំក្នុងបរិក្ខារគ្រប់គ្រងរបស់ព្រះអាទិត្យ ហើយពេលថ្ងៃនិងយប់ លិចចំកណ្តាលកំពូលរបស់អង្គរវត្ត លើសពីហ្នឹងក៏មានពេលថ្ងៃវែងជាងយប់ ពេលយប់វែងជាងថ្ងៃ ក៏វានៅក្នុងប្លង់របស់ប្រាសាទអង្គរវត្តដែរ នេះចំណុចពិសេសដែលថា មានតែមួយគត់នៅលើលោកនេះ ដែលសំណង់បែបហ្នឹង ហើយធំស្កឹមស្កៃបែបហ្នឹង ដែលស្ថាបនាឡើង ដើម្បីគ្រប់គ្រងដំណើរគោចរនៃព្រះអាទិត្យ មួយឆ្នាំមាន២ដង ដែលមានតែមួយថ្ងៃគត់ ដែលឆ្នាំ២០២២ ចំថ្ងៃទី២១ ខែមីនា លើកទី២ ក្នុងខែកញ្ញា ប្រហែលក្នុង២២។ ការកសាងបែបនេះ មានមូលហេតុយ៉ាងសំខាន់ ដែលយើងអាចឆ្លើយនិងសំណួរ ដែលតែងសួរថា ហេតុអ្វីអង្គរវត្ត បែរមុខទៅលិច គឺក្នុងគោលដៅគេធ្វើដើម្បីឱ្យថាមពលនៃចក្រភពរបស់ខ្មែរ គ្រប់គ្រងអំណាចទាំងមូលរបស់ចក្រវាឡ ដែលមានព្រះអាទិត្យជាតំណាង ហើយភស្តុតាង គឺយើងឃើញច្បាស់ ដែលយើងស្គាល់ស្តេចសាងអង្គរវត្ត គឺព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី២ ស្អីទៅជាសូរ្យវរ្ម័ន បានន័យថា ជាអ្នក មនុស្ស ឬជន ដែលទទួលការការពារពីព្រះអាទិត្យ។
សូមជម្រាបថា ថ្វីត្បិត តែ ក្នុង១ឆ្នាំៗ ព្រឹត្តិការណ៍ ពិសេសសមរាត្រី ថ្ងៃរះចំកំពូលកណ្ដាល នៃប្រាសាទអង្គរវត្ត អាច កើតឡើង ក្នុង១ឆ្នាំ ២ដងក្តី ក៏ប៉ុន្តែ បាតុភូតនោះ កើតឡើង មិនដូចគ្នាទេ ។ ក្នុងនោះ កាលពីឆ្នាំ ២០១៩ កន្លងទៅ (សមរាត្រី) ព្រះអាទិត្យរះ ចំកំពូលកណ្ដាលនៃ ប្រាសាទអង្គរវត្ត បានកើតឡើ ងនៅថ្ងៃទី២០ខែ មីនា ចាប់ពី ព្រឹកព្រលឹមស្រាងៗ ដោយគេអាចមើលឃើញពីខ្លោងទ្វារ កណ្តាល នៃគុកតារាជ (ខ្លោងទ្វារធំ ប៉ែកខាងលិច) អំឡុង ពេលចាប់ពីម៉ោង៥និង៥០នាទី ដល់ម៉ោង ប្រហែល ៧ ព្រឹក។